बिज्ञान: झुटैझुटको यौटा पुलिन्दा
Note: यो लेख पढ्न सुरु गर्नु भन्दा अघि मेरा अघिल्ला दुई लेख पढ्न आग्रह गर्दछु। ती दुई लेख पढिसकेको पाठकलाई यहाँको कुरा बुझ्न सजिलो हुनेछ। १.http://niraksharniraula.blogspot.com/1
२. https://niraksharniraula.blogspot.com/2
२. https://niraksharniraula.blogspot.com/2
एकै क्षणलाई मान्नुस कि तपाईंका अघि यौटा अनुसन्धानकर्ता उभिएर यसो भन्यो-
"तपाईंलाई थाहा छ सूर्य पुर्बबाट होइन, पस्चिमबाट उदाउछ नि ।"
त्यसपछि तपाईंको प्रतिक्रिया के हुन्छ ? स्वाभाविक छ तपाईं त्यो ब्याक्तिलाई 'दिमाग खुस्केको' सङ्ग्या दिनुहुन्छ। तर उसले फेरि यसो भन्यो-
"सूर्य पश्चिमबाटै उदाउछ भन्ने कुरा प्रमाणित गर्न मसङ्ग एक सय भन्दा बढी बैज्ञानिक तथ्य र तर्क छन हेर्ने हो ?"
त्यसपछि उसले तपाईंका अघि ती तथ्यहरु छरपस्ट पोखिदियो रे। उसका तर्क सबै बिज्ञानका आधारभुत नियममा टेकेरै गरेको भेट्नु भो रे। तपाईंलाई अझै चित्त नबुझेर आफ्ना वरतिर परतिरका बिज्ञान पढ्ने साथिहरुलाई ती तर्कहरु सहि हुन कि हैनन भनेर क्रस चेक गराउदा सब्बै सही नोस्कियो रे। त्यत्तिले नपुगेर आफुले चिनेका दुई तीन बिज्ञान विषय पढाउने शिक्षकहरु मार्फत पनि ती तथ्य क्रस चेक गराउनु भो रे। ती सबै तर्क जुन त्यो अनुसन्धानकर्ताले दिएको छ बिज्ञानका नियम सङ्गत नै रहेको निश्कर्स निस्कियो रे। अब तपाईं के गर्नु हुन्छ ?
तपाईं सङ्ग दुई बिकल्प हुन्छ:
१. दुनियाँले भन्दै र आफैंले सुन्दै/पढ्दै र देख्दै आएको "सूर्य पुर्बबाट उदाउछ" भन्ने कुरा मान्ने।
२. त्यो अनुसन्धानकर्ताको कुरा पत्याउने जसले सय वटा कारणहरु द्वारा सूर्य पस्चिमबाट नै उदाउछ भनी प्रमाणित गर्यो।
यो पङ्तिकारलाई अहिले ठ्याक्कै त्यस्तो मनोस्थिती भएको छ, जस्तो माथी बताइयो। र यो पङ्तिकारले माथिको दोश्रो बाटो समात्यो।
बिगत दुई बर्षदेखि यो पङ्तिकार अन्तरिक्ष र बिशेषत NASA का गतिबिधी सम्बन्धि अनुसन्धानमुलक लेखहरु ईन्टरनेटमा खोजीखोजी अध्ययन गरिरहेको छ। यो दुई बर्षमा थुप्रै अनुसन्धानमुलक लेखहरु पढिइयो। पढ्ने क्रम जारी छ। पङ्तिकार जतिजति भित्र छिर्दैछ यो विषयमा उतिउती ठुल्ठुला झुटहरु पत्ता लाग्दैछ। मेरा लागि भनौं अहिलेलाई। किनकी मैले जुनजुन कुरा झुट हुन भनी सयौं हजारौं तर्क दिए पनि त्यो केबल मेरो तर्क हो। तपाईंले पाठकले ती तर्कहरुलाई 'हावा गफ' को सङ्ग्या दिन सक्नुहुन्छ। तत्यस्तो भन्न छुट हुन्छ नै पाठकलाई।
यो भन्दा अघिल्ला लेखहरुमा मान्छे चन्द्रमामा पुगेकै छैन भन्ने प्रमाणित भैसक्यो। त्यसै गरि चन्द्रमा त के आजसम्म कुनै रकेट पनि स्पेसमा पुगिसकेकै छैन भन्ने पनि प्रमाणित गरिसकियो। स्पेसमा स्याटेलाइट छोडिएको कुरा, मङ्गल ग्रहमा यान पठाइएको कुरा पनि यौटा प्रोपोगन्डा सिवाय क्यै हैन भन्ने कुरो प्रमाणित गरीसकियो। कुनै हावादारी गफले हैन, बिज्ञानका पर्याप्त तथ्य र तर्क द्वारा ती कुरा प्रमाणित गरिएको हो। त्यस्ता तर्क र प्रमाण सबै समेट्न खोज्यो भने हरेक शिर्षकको यौटा किताब तैयार हुने प्रमाणहरु सुरक्षित छन मसङ्ग। कुनै जिग्यासु पाठकले चासो राखे म ती डक्युमेन्ट जुन्सुकै बेला उपलब्ध गराउन सक्छु। ती डक्युमेन्ट ईन्टरनेटबाटै फेला पारेको हु मैले। सन्सार भरका स्वतन्त्र बैज्ञानिकहरुले विभिन्न समयमा लेखेका त्यस्ता खोजमुलक लेख तपाईंले अलिकती चासो राख्नु भो भने आफैं पनि भेट्न सक्नुहुन्छ इन्न्टर्नेटमा।
आजसम्म बिज्ञानले बताएका कुराहरु र धर्मशास्त्रमा भएका कुरा सङसङै राखेर हेर्नू भो भने एकाअर्काको बिपरित पाउनु हुनेछ। यहाँ धर्मशास्त्र भन्नाले हिन्दु, इशाइ, मुस्लिम आदिलाई समग्रतामा बुझ्नुपर्छ। जस्तो-
धर्मशास्त्र भन्छ- यो बिश्व ब्रह्माण्ड, मान्छे, पृथ्वी सब भगवानले बनाए, बिज्ञान भन्छ भगवान् सगवान कै हुँदैन, यो त big bang थेउरीको उपज हो। धर्मशास्त्र भन्छ- पृथ्वीका एकेक जीव भगवानले सोचिसोची एकेक गर्दै बनाए, बिग्यान भन्छ कुरो त्यस्तो हैन big bang पछि डार्विनको जीव बिकासको सिद्धान्त अनुसार पृथ्वीमा एक कोसिय जीव दुई कोसिय जीव हुँदै बादरबाट मान्छे भएको हो। धर्मशास्त्र भन्छ- भगवानले पृथ्वी बनाएर यसलाई एक ठाउँमा अड्याएर राखे, यो स्थिर रहन्छ। उता बिज्ञान भन्छ- हैन हैन पृथ्वी एकै ठाउँमा अडिएको छैन यसले त सुर्यलाई केन्द्र बनाएर 30 km/s को स्पीडमा कुदिरहन्छ। अनि पृथ्वी चै 1600 km/hr मा spinning ball जस्तै घुमिरहन्छ। यताको मान्यता छ- छोरा कि छोरी जन्मिने भन्ने कुरा भगवान् को हातमा हुन्छ। उता बिज्ञान भन्छ- हैन हैन त्यो त x क्रोमोजोम र Y क्रोमोजोमले निर्धारण हुन्छ। यसमा भगवानको कुनै भुमिका छैन। एकातिरको मान्यता छ पृथ्वी भन्दा माथी अर्को लोक छ स्वर्ग नर्क भन्ने। राम्रो काम गरे पछि स्वर्ग गैन्छ नराम्रो काम गरे नर्क। उता बिज्ञान भन्छ पृथ्वी भन्दा माथी कै छैन वायु मण्डल छ। त्यो भन्दा माथी अन्तरिक्ष छ, त्यो भन्दा माथी सप्पै खाली छ। परपर ग्रह उपग्रह छन्। भगवान् छैनन्। एकातिरको मान्यता छ- यो सब भगवानको मास्टर प्लान अन्तर्गत भैरहेको छ। बिज्ञान भन्छ- हैन हैन big bang देखि अहिले सम्म संयोगले आजको सम्रचना खडा भएको हो।
एकातिरको मान्यता छ- चन्द्र सूर्य भगवानले बनाए। उता बिज्ञान भने त्यसो हैन भन्दै भन्छ "As the material drew together, gravity caused it to spin. The spin caused the cloud to flatten into a disk like a pancake. In the center, the material clumped together to form a protostar that would eventually become the sun."
माया सभ्यता लगायत धेरैमा चन्द्रमालाई भगवान् मानिन्छ, उता बिज्ञान भन्छ चन्द्रमा भगवान् सगवान क्यै हैन, यो त यौटा उपग्रह हो जहाँ मान्छेले पाइला टेकेरै आइसक्यो।
धार्मिक मान्यता छ- पृथ्वी flat छ, बिज्ञान भन्छ- हैट कहाँ flat हुनु ? यो त गोलो पो छ त ।
यसरी हेर्दा धर्मशास्त्रलाई काउन्टर एट्याक गर्नु नै बिज्ञानको काम हो कि ? भन्ने सोच्न बाध्य भइन्छ। यहाँ कुरा हिन्दु धर्म, क्रिश्चियन या मुस्लिमको हैन। सबै धर्मको मान्यता जीव उत्पती बिकास र पृथ्वी सुर्यका बारेमा एकै खालको मान्यता छ। तर बिज्ञान भने यी सबैको बिपरित बिपरित हिडिरहेको देखिन्छ। के धार्मिक मान्यताको ठ्याक्कै उल्टो हुनु नै बिज्ञान हो ? के कुनै संयोगले मात्रै धार्मिक मान्यता भन्दा बिज्ञान बिपरित बिपरित हुँदै गएको हो या यसलाई 'बिपरित' बनाउदै लगिएको हो बिशेष योजना मुताबिक ? ताकी ती सबै परंपरागत मान्यतालाई धुलो चटाउन सकियोस्। ताकी सबैभन्दा उत्कृष्ट मान्यता 'बिज्ञान' लाई मानोस प्रत्येकले । संसारका सारा मान्छेहरुलाई आफ्नो मान्यता नै उत्कृष्ट मान्यता हो भन्ने देखाउन कै खातीर बिज्ञानलाई बिपरित धारमा उभ्याइएको त हैन ? बडो बिचरणिय विषय छ यो।
र अन्तरिक्ष बिज्ञानको ठेक्का लिएको NASA को कयौं गतिविधि त्यसै तिर लक्षित देखिन्छ। जस्तो एक पटक NASA मा jesus शब्दलाई निषेधित गरिएको थियो।
यौटा मानव समुदायलाई कसरी भ्रममा राख्न सकिन्छ ? यसो सोचौं। यौटा पुस्ता भनेको बाइस देखि बत्तिस बर्षको हुन्छ। दुईटा पुस्ताको अबधि भनेको लगभग ६० बर्ष जति भो। ती दुईटा पुस्ताले जेजे सिक्ने छन् जेजे जानेका हुन्छन, त्यही नै सिकाइने हो तिनका छोरानातिको पुस्तालाई। अझ तपाईंले तीन पुस्ता (९० बर्ष जति) लाई कुनै झुट कुरालाई "सत्य हो" भनी सिकाउनु भो भने त्यो झुट तपाईंका लागि त झुट हो (जुनकुरो तपाईंलाई मात्रै थाहा हुनेभो) तर त्यो समुदाय जुन समुदायको ३ पुस्तालाई तपाईंले आफुले चाहेको सिकाउनु/बताउनु भएको छ, त्यो समुदायले आगे सयौं बर्ष तपाईंको झुटलाई 'सत्य' हो भन्दै स्वत: स्वीकार्दै जानेछ। हजुरबाले भनेपछी छोरोले पत्याउनै पर्यो। छोरोले भनेपछी नातिले पनि पत्याउँछ नै। त्यसैगरी पढेको विद्वान भनाउदाले सिक्ने भनेको पनि उसको शिक्षकबाटै हो। उसले पढेका पाठ्य पुस्तकहरुबाटै हो। उसलाई सिकाउने शिक्षक र उसले पढ्ने पाठ्य पुस्तक नै तपाईंले छर्नु भएको भ्रमको पुलिंदा रहेछ भने के हुन्छ ? उतर सहज छ। ऊ पनि तपाईंले छर्नु भएको भ्रमलाई 'सत्य' हो भन्ने बुझ्छ। त्यस्तै पढ्छ। पढाउछ। त्यस्तै पढेर ऊ उसको समुदायमा 'विद्वान' कहलिन्छ। तसर्थ ३ पुस्तालाई भ्रममा राख्न सक्नु भो भने त्यो सिङ्गो समुदाय आगे सयौं सायद हजारौं बर्ष पनि भ्रमलाई नै 'अन्तिम सत्य' भनेर हिड्ने छ। हिडिरहनेछ।
हो, पश्चिमाहरुले यही फर्मुला अपनाएको देखिन्छ।
पस्चिमाहरुले समयलाई ३ चरणमा बाडेको छन्।
1. Ancient Period (60,000 BC- 650 AD)
2. Medieval period (500- 1500 AD)
3. The Modern Period (1500 - Present )
The Modern period कै सुरुवाती चरणलाई (लगभग २०० बर्ष) Renaissance- and Reformation-era भनिन्छ। यो sub-period मा 'Age of Discovery, Elizabethan period, The Protestant Reformation, The Age of Enlightenment जस्ता उपचरण पर्दछन। यही अवधिमा आज हामीले मान्दै आएको बिज्ञानको जग खडा गरिएको हो। त्यत्ती बेलाको युरोपको बैज्ञानिक मान्यता नै परिस्कृत परिमार्जजत्त हुँदै आजको बिज्ञान भएको हो। न्युटनको समय पनि त्यही हो। ग्यालिलियो, कोपर्निकसहरु पनि त्यही बेलाका हुन।
ग्यालिलियो, कोपर्निकसहरु पनि त्यही बेलाका हुन। अर्थात साढे तीन सय बर्ष अघिका बैज्ञानिक हुन ती। अरुको के कुरा गर्नु ? चार्ल्स डार्विनको समयलाई हेर्दा उनी लगभग दुई सय बर्ष अघिका हुन्। उनिहरुले जे बुझाए बिश्वले दुई तीन चार सय बर्ष देखि त्यही त्यही सिक्दै मान्दै आएको छ।
माथी नै भनिसकियो कि असत्यलाई 'सत्य' हो जस्तो भ्रम छर्न तीन पुस्ता (९० बर्ष ) काफी छ। यहाँ यो सन्दर्भमा त तीन चार सय नै भैसकेको छ, तसर्थ हामी उनिहरुले सिकाएको भन्दा फरक तरिकाले सोच्नै खोज्दैनौ।
"के न्युटनको सिद्धान्त गलत हुन सक्छ ?" भनेर प्रश्न गर्नै सक्दनौ -हामी। सोच्नै सक्दनौ हामी। त्यस्तो सोच्नै नसकेपछि त्यसका विरुद्ध अध्ययन अनुसन्धान गर्दै गर्दैनौ हामी। झन चानचुने विषय हैनन यी। तसर्थ यस्ता ठुला ठुला मुद्दामा हात हालेर किन टाउको दुखाउने ? भन्ने मानसिकता छ हाम्रो। "दुनियाँ भरका बैज्ञानिकले भनेको छन् मानेका छन् सत्य त्यही त होला नि !" यस्तो भन्दै यसरी हल्का रुपमा लिन्छौं।
सौर्य परिवारका ग्रह उपग्रह केकसरी घुम्छन भन्ने सम्बन्धमा पैला geocentric concept थियो। तर अहिले heliocentric concept छ। geocentric concept, Claudius Ptolemy थियो। geocentric concept मा सौर्य मन्डलको केन्द्र पृथ्वी हो भन्ने तर्क थियो। तसर्थ सुर्य, बुध शुक्र मङ्गल बृहस्पति लगायत ग्रहहरु पृथ्वीलाई केन्द्र बनाएर घुम्छन भनिन्थ्यो। Claudius Ptolemy दोश्रो शताब्दीका बैज्ञानिक थिए।
उनको त्यस्तो मान्यता पन्ध्रौं शताब्दी सम्म त्यत्तिबेलाको बिज्ञानले सत्य मान्यो तर जब सोह्रौ शताब्दीमा nicolaus copernicus आए, तब उनले Claudius Ptolemy को भन्दा बिल्कुल भिन्न अवधारणा ल्याए। nicolaus copernicus ले चाहिँ "त्यस्तो हैन, पृथ्वी केन्द्रमा हैन सुर्य चाहिँ केन्द्रमा छ र अरु ग्रह सुर्यकै वरिपरि घुम्छन" भन्ने तर्क राखे। त्यत्तिबेला nicolaus copernicus कै तर्क बलियो मानियो र मानब बिज्ञानले मोटामोटी १३०० बर्ष सम्म 'सत्य' मान्दै आएको कुरो असत्य भएको स्वीकारियो।
उनको त्यस्तो मान्यता पन्ध्रौं शताब्दी सम्म त्यत्तिबेलाको बिज्ञानले सत्य मान्यो तर जब सोह्रौ शताब्दीमा nicolaus copernicus आए, तब उनले Claudius Ptolemy को भन्दा बिल्कुल भिन्न अवधारणा ल्याए। nicolaus copernicus ले चाहिँ "त्यस्तो हैन, पृथ्वी केन्द्रमा हैन सुर्य चाहिँ केन्द्रमा छ र अरु ग्रह सुर्यकै वरिपरि घुम्छन" भन्ने तर्क राखे। त्यत्तिबेला nicolaus copernicus कै तर्क बलियो मानियो र मानब बिज्ञानले मोटामोटी १३०० बर्ष सम्म 'सत्य' मान्दै आएको कुरो असत्य भएको स्वीकारियो।
तपाईं अलिकती कष्ट गरेर गुगलिङ्ग गर्नुस्। सबैभन्दा पैला मानिस अन्तरीक्षमा कहिले पुग्यो भनेर हेर्नुस्। सन् १९६१ पाउनु हुनेछ। सबैभन्दा पहिलो क्यामेरा कैले बन्यो खोज्नुस- सन १८८८ मा छ। सबैभन्दा पहिलो टेलिस्कोप कसले बनायो भनेर हेर्नुस् Hans Lippershey ले भन्ने छ सन् १६०० तिर। Hans Lippershey ले बनाएको टेलिस्कोप हेर्नुस्। त्यहाँ भनिएको छ- "In 1608, Lippershey tried to lay claim on a device with three-times magnification" अर्थात् उनले बनाएको साधारण टेलिस्कोप रहेछ भन्ने बुझियो। चित्र हेर्नुस् साधारण दुर्बिन भन्दा बिशेष लाग्दैन। moden telescope कहिले बनाइयो भन्ने पनि क्लियर छैन। १८०० तिर अलि ठूलो लेन्सको टेलिस्कोप बनेको देखिन्छ। NASA को भनाइ अनुसार उसले सन् १९७० तिर Hubble Space Telescope अन्तरिक्षमा छोडेको हो। त्यसो भए Nicolaus Copernicus ले सन् १५४३ मै heliocentric model के आधारमा ल्याए ?
न टेलिस्कोप थ्यो त्यो बेला। न रकेट थ्यो त्यो बेला ताकी माथी पुगेर हेरिएको होस। न क्यामेरा थियो ताकी त्यसलाई कुनै माध्यम द्वारा अन्तरिक्षमा पुर्याएर फोटो खिच्न सकियोस् । hot air balloon मा मान्छे चढेर पृथ्वीको वरिपरि हेरियो होला भन्न पनि मिलेन किनकी मान्छे चड्न मिल्ने hot air balloon पछि सन् १७८३ मा बनेको हो। झन हवाइजहाज त अस्ति भर्खर सन् १९०० तिर बनेको हो।
अचम्म लाग्छ आखिर कुन तर्क दिएर Nicolaus Copernicus ले त्यतिबेलाको बिश्वलाई कन्भिन्स गरे होलान् ? के त्यत्ती बेलाको आम नागरिकले त्यस्ता विषयका बारेमा प्रश्न प्रतिप्रश्न गर्ने ल्याकत राख्थ्यो ? त्यो किसिमको बौद्धिक स्तर थ्यो होला आम नागरिकमा ? कि त्यत्तिबेलाका दस बीस जनाले "यस्तो होला" भनेर लहडमा भनिएको कुरा सबैले मान्दै आएका हुन् ?
कयौं दिनको महिना दिन भन्दा बढी भनौंको स्व अध्ययन पछि अन्ततः म यो निस्कर्शमा पुगेको छु। र आफु पुर्णतः क्लियर भैसकेर यो लेख लेख्दैछु। पाठक सहमत हुनु नहुनु उहाँहरुको कुरो भो। तर आफ्नो जिबनको तीस चालिस घण्टा निकालेर यो विषयमा खोज अनुसन्धान गर्नुहोला भन्ने मेरो विनम्र आग्रह छ। सिङ्गो जिन्दगी अन्धकारमा भ्रममा बस्नु भन्दा "बरु खेर गए पनि तीस चालीस घण्टै त जाला" भनेर एक चोटि यता चासो दिनुस्। हामिलाई सिकाएकै कुरा सहि रहेछ भन्ने निस्कर्श निस्किए टन्टै साफ। कुनै टाउको दुखाइ भएन त्यै तीस चालीस घण्टा खेर गयो तपाईंको।
तर निस्कर्श हामिलाई भन्दै र सिकाइदै आइएको भन्दा अर्कै आयो भने ......
पत्ता लागेका नयाँ नयाँ तथ्यहरु:
- न्युटनको गुरुत्व आकर्षणको सिद्धान्त यौटा हौवा मात्रै हो
- डार्विनको जीव उत्पतिको सिद्धान्त यौटा परिकल्पना मात्रै हो
- स्टेफन हकिङ्ग्सको बिग ब्याङ थ्योरी आधारहिन तर्क हो
- पृथ्वी गोलो छैन, यो सम्थर छ बाक्लो रोटी जस्तो
- पृथ्वी 1600 miles/hour मा (spinning ball) घुम्ने कुरा झुट हो
यी माथी भनिएका हरेक लाइनलाई शिर्षक बनाएर लेख्न थालियो भने बेग्लाबेग्लै किताब तैयार हुन्छन्। अझ कयौ अनुसन्धानकर्ताले त किताबै निकालिसकेका रहेछन्। केही खोजमुलक लेखको लिङ्क दिदैछु यहाँ। यी विषयहरु जुन यहाँ उठाइदैछ, बताउन खोजिदैछ यो चानचुने कुरो हैन। यसलाई कुनै यौटा लेखले बुझ्न र बुझाउन सकिँदैन। त्यसैले मैले यहाँ भिडियो नै राखेको हुँ। यहाँ कुनैकुनै भिडियो ६ घण्टाका पनि छन्। पाठकलाई पर्याप्त समय छ भने मात्रै यो लेख पढ्नु होला। भिडियो हेर्नुहोला। दिइएका सबै भिडियो, लेखहरुको लिङक खोल्दै सबै पढ्नु होला। अनि मात्रै सबै कुरा बुझिनेछ। यौटा भिडियो हेर्ने अर्को नहेर्ने, आधा अधुरो मात्रै हेर्ने गर्नुभो भने कुरा क्लियर बुझिने छैन।
न्युटनको gravity theory किन झुट छ भनी विश्लेषण गरिएका लेख/अनुसन्धान्हरु:-
डार्विनको जीव उत्पतिको सिद्धान्त झुट भन्ने सम्बन्धमा:-
स्टेफन हकिङ्गको बिग ब्याङ थ्योरी किन गलत हो भन्ने प्रमाणहरु :-
पृथ्वी गोलो छैन, यो समथर छ भन्ने प्रमाणहरु:-
अब प्रश्न यो उठ्छ कि बिज्ञानको खोल ओढेर यी पश्चिमा बैज्ञानिकहरु किन झुटमाथी झुट बोलिरहेका छन् त ? सबैभन्दा सोचनिय बिचारणिय प्रश्न यही छ। आगामी लेखमा यो प्रश्नको उत्तर लेखिने नै छ। अहिलेलाई बस् यत्ती भनौ कि संसारमा अस्तित्वमा रहेका सम्पुर्ण धर्म, ती धर्मका मान्यताहरुलाई सिध्याएर नास्तिकता फैलाई त्यही नास्तिकताको आडमा बिश्वलाई एउटै देश जस्तो बनाएर सन्सारमा आफुले राज गर्ने यौटा शक्तिशाली समुहको गुरु योजना हो यो। त्यो गुरु योजना बारेमा आगामी लेखौला।
- निरक्षर निरौला
२०७४/०५/१२
No comments:
Post a Comment